czwartek, maja 07, 2015

Kartki z historii ekonomii w Polsce, 1949−1989: "My wszyscy z niego" (4)

W Bibliotece SGH zachowały się cztery spośród napisanych pod kierunkiem Edwarda Lipińskiego pięciu prac doktorskich, o których wspominają Drabińska i Witczak-Haugstad: (Brus 1951), (Minc 1950), (Pohorille 1951) i (Zawadzki 1951). Moim zdaniem, reprezentatywnym przykładem jest poświęcony działaniu prawa wartości w gospodarce socjalistycznej i w warunkach okresu przejściowego doktorat Brusa. Praca Brusa składa się z czterech krótkich rozdziałów, liczy sobie 114 stron. Autor uzasadnia w niej tezę o niemożności całkowitej rezygnacji z pieniądza i rynku w gospodarce socjalistycznej. Czytelnikowi doktoratu Brusa rzucają się w oczy charakterystyczny, nasycony terminami obciążonymi wartościująco, żargon marksistowskiej „ekonomii politycznej”, a także liczne wtręty, w których autor wychwala prowadzoną przez komunistyczne władze politykę gospodarczą. Jedynymi nieprzetłumaczonymi na język polski źródłami obcojęzycznymi, na które powołuje się Brus, są prace autorów radzieckich i – dwukrotnie (s. 48 i 81) – niemieckojęzyczna praca Karola Marksa. Praca Brusa pełna jest długich cytatów z Bolesława Bieruta,Włodzimierza Engelsa, Włodzimierza Lenina, Karola Marksa i Józefa Stalina, które często stanowią jedyne uzasadnienie opinii autora.