środa, czerwca 14, 2017

Co to znaczy "Lewica"?

Na forum RAZEM Tomek P. zapytał, co według mnie znaczy "lewica", więc napisałem: 

 "Dla ludzi lewicy bardzo ważna jest sprawiedliwość, czyli zapobieganie dominacji i cierpieniu.

Lewica uważa, że ludzie są równi. Wynika z tego, iż – jeśli to możliwe – jedni nie powinni dominować nad innymi, decydując o ich losie. Mówiąc „dominacja”, mam na myśli np. usługi seksualne świadczone właścicielowi hurtowni dewocjonaliów i jego kolegom przez pracownicę tej hurtowni, bojącą się utraty pracy. Przeciwnie, wolni od dominacji ludzie powinni mieć równe szanse wykorzystania przyrodzonych możliwości.

Lewica uważa także, że z idei równości wynika, iż nikt nie powinien cierpieć, gdy inni są szczęśliwi, i że cierpieniu należy – jeśli to możliwe – zapobiegać. Mówiąc „cierpienie”, mam na myśli np. wrażenia bezdomnego, zamarzającego nocą w altanie na działkach. Lub psa, któremu wydłubują oczy rozbitą butelką.

Z niechęci do dominacji i cierpienia ludzie lewicy wywodzą potrzebę zmniejszania różnic dochodów powstających np. na rynkach. Nadmierne bogactwo jest przyczyną dominacji, a nędza jest przyczyną bólu i podporządkowania, Nierówny podział zasobów niszczy „równość szans”. Zaniepokojenie nierównością jest obecne w głównych religiach świata, a także w filozofii moralnej i politycznej (Jezus Chrystus? Olof Palme? Tadeusz Kowalik?). To dlatego wielu ludzi lewicy uważa, że pani Dominika Kulczyk powinna jednak zapłacić podatek spadkowy. 

A dlaczego dbać o sprawiedliwość, czyli zapobiegać dominacji i cierpieniu, należy jedynie „jeśli to możliwe”? Otóż dbałość o sprawiedliwość kłóci się z innymi akceptowanymi przez ludzi lewicy wartościami. Na przykład bywa sprzeczna z poglądem, że nie można ograniczać wolności, np. wolności dysponowania uczciwie zdobytym dochodem (wszak żeby mieć na zasiłki dla ubogich, trzeba podatkami zabierać pieniądze bogatym). Dalej, zdarza się, że dbałość o sprawiedliwość kłóci się z przekonaniem, iż ludzie odpowiadają za swe czyny („z socjału” nie może wygodnie żyć menel, który unika pracy). Wreszcie, dbałość o sprawiedliwość może szkodzić efektywności gospodarowania (zbyt wysokie podatki i zasiłki niszczą przedsiębiorczość i motywację do pracy).

Oto czym jest lewica".